Czakry są jednym z podstawowych terminów używanych w filozofii i mistyce hinduskiej, a także w opisywaniu zjawisk i tematów związanych z jogą. W dzisiejszym artykule przyjrzymy się im nieco bliżej i sprawdzimy, jaki wpływ czakry mogą mieć na nasze codzienne funkcjonowanie.
Czym są czakry?
Najkrócej rzecz ujmując, czakry to ośrodki energii znajdujące się w naszym ciele. David Pond w swojej książce „Czakry od podstaw” pisze, że „czakry są przepustami, przez które płynie kosmiczna energia. Odczuwamy to jako przepływ od ziemi przez dolne czakry w kierunku górnych, ale nie jest to ruch linearny, lecz okrężny i odbywa się w dwóch kierunkach. (…) Każda z siedmiu głównych czakr pokazuje życie i daną sytuację z innej strony. Ta sama sprawa doświadczana na różnych poziomach świadomości przybiera zupełnie nowe znaczenia. Wyobraźmy sobie kręgosłup jako szyb windy, a czakry jako poszczególne piętra, na których doświadczamy życia. Kiedy wznosimy się z jednego piętra świadomości na kolejne, poszerza się nasza perspektywa”. Jedną z popularnych metafor czakr jest przyrównanie ich do sadzawek, przez które płynie woda (energia wewnętrzna). Zanim strumyk popłynie dalej, kumuluje się i krąży w sadzawce.
Dla lepszego zrozumienia tego zjawiska warto zaczerpnąć jeszcze z jednego źródła. Posiłkując się książką „Kundalini esencja jogi”, warto dodać także, że „słowo czakra można tłumaczyć jako koło i przedstawiać ją jako coś dwuwymiarowego, ale prawdopodobnie lepiej opisywać czakrę jako wir energii, który istnieje w wielu wymiarach. Największa wartość czakr polega na tym, że możemy ich użyć jako narzędzi wglądu w ukrytą naturę rzeczy. System czakr jest modelem, dzięki któremu możemy zrozumieć życie. Istnienia czakr nie można dowieść, ale czakry jako model teoretyczny wytrzymały próbę czasu”[1]. Czakry mogą być zwykle interpretowane w trzech wymiarach:
- jako proces ewolucji – etapy rozwoju w życiu;
- jako przemiana energii – energia (modlitwa, miłość etc.) mogą wejść do świadomości przez czakry i generować zmiany na poziomie fizycznym, wpływając na produkcję hormonów, działanie splotów nerwowych i gruczołów dokrewnych;
- jako system instrukcji ezoterycznych – w tej interpretacji czakry są bramami do nowej rzeczywistości, znajdującymi się poza fizyczną naturą człowieka.
Podstawowe czakry są rozmieszczone wzdłuż pionowej linii wyznaczonej przez kręgosłup. Każda z czakr – jest ich całe mnóstwo, a siedem z nich uznaje się za główne – odpowiada za inną sferę dobrobytu psychofizycznego człowieka. Innymi słowy, jeśli trapią Cię określone kłopoty, którym pomimo wysiłku nie potrafisz sprostać, może to oznaczać konieczność oczyszczenia i odblokowania konkretnej czakry odpowiadającej za tę sferę. Skąd zatem biorą się blokady w czakrach? Te mogą być rezultatem trudnych doświadczeń życiowych i braku wsparcia. Przepływ energii w czakrach można poprawiać poprzez zdrowy styl życia, jogę, medytację, mantry, uwalnianie emocji, kontemplację przyrody, świadomy rozwój czy czakroterapię. Na transfer energii w każdej czakrze mają wpływ inne aktywności. Podczas konsultacji wskażę, które ćwiczenia mogą poprawić jakość przepływu energii w danym czakramie.
7 głównych czakr
Czakra Korzenia, Podstawy (Muladhara)
Pierwsza czakra mieści się w odcinku ogonowym kręgosłupa, u podstawy lewego kanału. Obdarza człowieka mądrością, czystością i niewinnością. Odpowiada za poczucie bezpieczeństwa – fundamentalną potrzebę każdej jednostki. Brak równowagi w tej czakrze może objawiać się trudnościami finansowymi, unikaniem intymności, zachowaniami nałogowymi, brakiem zaufania do świata, pracoholizmem, brakiem poczucia własnej wartości, chronicznym zmęczeniem czy otyłością. Pierwsza czakra wiąże się z naszymi rutynami, nawykami i automatyzmami. Jest związana z układem wydalniczym, ogonowym splotem nerwowym i nadnerczami.
Jakie mogą być zwiastuny kłopotów z czakrą korzenia? Brak pewności siebie, nawracające problemy zdrowotne, duży komponent lękowy, brak poczucia połączenia z Matką Ziemią, hemoroidy, kłopoty z prostatą, nieregularne wydalanie, ogólne uczucie zmęczenia.
Równowaga w tej czakrze może objawiać się: przyzwoleniem na wrażliwość, cenienie siebie samego, zaufaniem Bogu, dużą świadomością tu i teraz. Człowiek funkcjonujący głównie w z poziomu tej czakry potrzebuje dużego poczucia bezpieczeństwa, które objawia się przede wszystkim zaspokojeniem potrzeb fizycznych.
Czakra Seksualna (Svadisthana), Czakra Krzyżowa, Czakra sakralna
Mieści się w okolicach narządów rozrodczych. Druga czakra odpowiada za witalność, radość życia, seksualność, namiętność, kreatywność. W przypadku nadaktywności drugiej czakry wszystko może kojarzyć się z seksem i doraźną przyjemnością. Mogą też pojawić się kłopoty w utrzymaniu relacji biznesowych, które wymagają ogłady i zachowania dystansu. Osoba z hiperaktywną drugą czakrą ma tendencję do przekraczania granic, ekshibicjonizmu, wchodzenia w płytkie związki, dziecinnych zachowań w dorosłym wieku. Svadisthana wiążę się z układem rozrodczym, krzyżowym splotem ogonowym i jajnikami (gonadami).
Jak objawiają się niedobry czakry Svadisthana? Kłopoty w sferze seksualnej, obniżone libido, brak umiejętności wyrażania siebie, skrępowana ekspresja, poczucie nudy, brak pasji, monotonia, a także zaburzenia łaknienia, zaburzenia hormonalne, dolegliwości narządów płciowych. Z kolei równowaga w tej czakrze może procentować: pasją do życia, wchodzenia w obustronnie korzystnie relacje, hojnością – gotowością do dzielenia się, empatią, umiejętnością inicjowania.
Człowiek funkcjonujący z poziomu tej czakry ceni sobie wolność, która uwalnia jego potencjał kreatywności. Taka osoba ma tendencję do niepohamowanego zaspokajania potrzeb.
Czakra Pępka (Manipura), Czakra Splotu słonecznego
Jak sama nazwa wskazuje, ta czakra lokuje się w rejonie pępka i splotu słonecznego. Jej funkcjonowanie objawia się w pracowitości, rywalizacji, sile woli i wytrwałości w dążeniu do celu. Odpowiada ona za narząd wzroku, co immanentnie jest związane z poczuciem kontroli i sprawczości. Osoby z nadwyżką trzeciej czakry mogą być wybuchowe, agresywne, dążyć do celu pomimo kosztów, mieć skłonności do pracoholizmu.
Jak objawiają się niedobory w czakramie pępka? Podatność na manipulacje, kłopoty z asertywnością, unikanie konfrontacji, brak siły woli i determinacji do realizowania swoich celów, słomiany zapał, kłopoty z artykułowaniem złości, problemy żołądkowe, kamienie żółciowe, dysfunkcje wątroby, żółtaczka, cukrzyca. Nierównowaga w czarze pępka może też wyrażać się w chciwości, kluczowemu trzymaniu się obowiązujących zasad, interesownością, potrzebą aprobaty z zewnątrz, stosowanie zasady „cel uświęca środki”. Natomiast kiedy Manipura jest w równowadze, osoba cechuje się: dużą siłą woli, praktycznością, wspólnym interesem, umiejętnościami przywódczymi i dużą świadomością.
Ludzie działający z poziomu tej czakry muszą prosperować i coś osiągnąć – aby to zrobić mogą manipulować lub inspirować innych. Trzecia czakra wiąże się z układem trawiennym, słonecznym splotem nerwowym i śledzioną/trzustką.
Czakra Serca (Anahata)
Kolejna czakra znajduje się w klatce piersiowej, w okolicach serca, za mostkiem. Reprezentuje ona uczucia, empatię, altruizm, zrozumienie i miłość. Zapewnia poczucie bezpieczeństwa i zarządza splotem sercowym. Dobry przepływ energii w tej czakrze oznacza poprawny kontakt ze sferą uczuć. Odpowiada ona za związki i relacje.
Jakie oznaki daje niedoczynność czakry serca? Obojętność na krzywdę innych, brak współczucia, trudności z przebaczaniem i brak wyrozumiałości dla inności. Mogą pojawić się też żal, przywiązanie, alienacja, samotność, pasywna agresja, egocentryzm. W sferze zdrowia mogą wystąpić schorzenia serca i choroba wieńcowa. Równowaga w czakrze serca może objawiać się: harmonijnymi związkami, akceptacją i neutralnością, postrzeganiem Boga we wszystkim oraz harmonią z Naturą.
Anahata wiąże się z układem krążenia, sercowym splotem nerwowym i grasicą. Osoba działająca z poziomu tej czakry będzie skupiać się na równowadze, balansowaniu i naturalnych rytmach. Jej główną motywacją jest miłość.
Czakra Gardła (Viszuddha)
Jest związana z gardłem i tarczycą, a tym samym wydobywaniem głosu i komunikowaniem się z innymi. Dotyczy jej gardłowy splot nerwowy i układ oddechowy. Gdy Viszuddha działa poprawnie, mamy świadomość, że to, co mówimy, ma moc i rezonuje u innych. Czujemy więc sprawczość, możliwość inicjowania i tworzenia. Dobry dostęp do czakry gardła daje też możliwość klarownego wyrażania emocji, a w szczególności złości.
Zablokowanie czakry gardła sprawia, że mamy tendencje do siania plotek, nieśmiałości, twórczego mijania się z prawdą, intelektualizowania, frustracji wynikających błędów komunikacyjnych, gadulstwa, a spójne wyrażanie myśli sprawia nam kłopot. Jak reaguje ciało na zły przepływ energii w czakrze gardła? Chrypką, jąkaniem, problemami z tarczycą, szczęką i ze strunami głosowymi.
Gdy Viszuddha jest w równowadze, objawia się to prawdomównością, inspirującymi umiejętnościami komunikacyjnymi i byciem słuchanym przez innych. Człowiek funkcjonujący z poziomu czakry gardła ma wyraźną potrzebę wyrażania siebie i jest w stanie to skutecznie robić.
Czakra Trzeciego Oka (Adźna)
Mieści się poniżej czoła, w punkcie między brwiami, stąd zwana jest „Trzecim Okiem”. Osoba działająca z poziomu tej czakry ma umiejętność dogłębnego skupienia się na czymś i poznania tej rzeczy/osoby. Wiąże się z autonomicznym układem nerwowym, splotem nerwowym w podwzgórzu i przysadką mózgową. Odpowiada za intuicję, koncentrację, spostrzegawczość i dobrą pamięć krótkotrwałą. Jest czakrą wyczucia — poczucia wewnętrznego prowadzenia.
Choroby związane z tą czakrą to schorzenia oczu i zatok, zaburzenia pamięci i migreny. Ponadto zakłócenia przepływu energii w tej czakrze mogą objawiać się kłopotami z koncentracją, łatwymi rozproszeniami, brakiem poczucia intuicji, pomieszaniem między strefą realną a wyimaginowaną.
Z kolei dobry transfer energii w szóstej czakrze może procentować dobrą intuicją, zdolnościami metapsychicznymi, jasnowidzeniem, czuciem się dobrze w każdej rzeczywistości, postrzeganiem energii wewnątrz, poza formą i materią.
Czakra Korony (Sahasrara), Czakra Czubka Głowy
Mieści się w mózgu – jest związana z układem nerwowym ośrodkowym, splotem nerwowym w korze mózgowej i szyszynką. Symbolizuje połączenie wszystkich czakr i wszystkie cechy boskie w człowieku. Dość powiedzieć, że słowo Sahasrara oznacza nieskończoność. Osoba funkcjonująca z poziomu tej czakry będzie znała to, co nieznane i będzie świadoma Nieskończonego. Będzie też doświadczać rzeczywistości wymykającej się zmysłom fizycznym. Osoby z niskim przepływem energii w tej czakrze charakteryzują się religijnym ekstremizmem, ludzkim imperializmem, odrzucaniem rzeczywistości duchowej, zajmują się raczej kwestiami materialnymi, małostkowymi. Bywają otępiałe i zdezorientowane. Jej dysfunkcje w ciele mogą objawiać się zawrotami głowy, demencją, chorobami mózgu.
Równowaga w Czakrze Czubka Głowy może prowadzić do świętości, integracji, doświadczenia wszystkie jako jedności, błogości – bycia w świecie, ale nie z tego świata.
[1] Guru D.S. Khalsa, D. O’Keeffe „Kundalini esencja jogi”, Wyd. ABA, Londyn 2002.